Meer dan 1 miljoen Nederlanders zijn voor hun huisartsenzorg afhankelijk van één van de 320 apotheekhoudende huisartspraktijken1 in ons land. In één op de drie gemeenten, vooral in de landelijke gebieden door het hele land, zijn apotheekhoudende huisartsen gevestigd. Zij verlenen niet alleen huisartsenzorg, maar staan ook voor veilig, verantwoord gebruik van geneesmiddelen op het platteland.
Maar de apotheekhoudende huisarts staat onder druk. Veel huisartsen gaan de komende jaren met pensioen. Het is nu al heel moeilijk om opvolgers te vinden die in de meer dunbevolkte delen van ons land een praktijk willen overnemen. Apotheekhoudende huisartsen hebben daarnaast te maken met een wirwar aan farmaceutische afspraken met alle afzonderlijke zorgverzekeraars die voor de medewerk van deze praktijken gepaard gaan met een forse toename van bureaucratische rompslomp.
Veel apotheekhoudende praktijken zijn te klein om alleen met het inkomen uit de huisartsfunctie het hoofd boven water te houden. Als de apotheek verdwijnt, dreigt de hele huisartspraktijk te verdwijnen. Door het wegvallen van de apotheekfunctie wordt dit ook voor opvolgers minder aantrekkelijk. Ook verkennen zorgverzekeraars de mogelijkheden om distributie van medicijnen onder te brengen bij landelijke apotheekketens en grote logistieke bedrijven om kosten te besparen met mogelijk nadelige gevolgen voor de bedrijfsvoering van apotheekhoudende huisartsenpraktijken.
Het verdwijnen van apotheekhoudende huisartspraktijken heeft een kettingreactie als gevolg waarbij ook
aanverwante functies uit het dorp verdwijnen. Bijvoorbeeld omdat een fysiotherapeut dicht bij een huisartspraktijk wil zitten. Ook zijn er voorbeelden van dorpshuizen die in financiële problemen dreigen te komen omdat de apotheekhoudende huisartspraktijk die er ruimte huurt op omvallen staat.
Waarom zijn apotheekhoudende huisartsen onmisbaar?
Voor veel inwoners van het platteland is de apotheekhoudende huisarts de dichtstbijzijnde zorgprofessional. Vooral voor oudere en minder mobiele mensen is de combinatie van een huisarts waar je direct ook je medicatie kunt verkrijgen en de deskundige zorg hieromheen een mooi voorbeeld van goede zorg op de juiste plek. Kleinschalige en geïntegreerde basiszorg dichtbij is juist een oplossing voor de vergrijzingsdruk op ons zorgstelsel.
Leefbaarheid van het platteland verder onder druk
Door het gevoerde ontmoedigingsbeleid ten aanzien van apotheekhoudende huisartsen dreigt een ernstige
verschraling van de eerstelijnszorg in het landelijk gebied. Als de huisartspraktijk niet meer rendabel is en
aanverwante (para)medische voorzieningen wegvallen, komt goede zorg ver weg te liggen voor meer dan een
miljoen dorpsbewoners.
Bettina Bock, ruraal socioloog en bijzonder hoogleraar Bevolkingsdaling en Leefbaarheid voor Noord-Nederland, waarschuwt dat deze ontwikkeling wonen op het platteland minder aantrekkelijk maakt, zowel voor ouderen als voor gezinnen met jonge kinderen.
“Het verdwijnen van de apotheekhoudende huisarts is een directe bedreiging voor
de leefbaarheid en vitaliteit van het landelijk gebied. Dit staat op gespannen voet
met het landelijk beleid om ouderen en mensen met een beperking zo lang mogelijk
thuis te laten wonen en zelfredzaam te laten zijn.”
Wat vragen wij?
Wij vragen aan de politiek en beleidsmakers om het platteland niet in de steek te laten en de apotheekhoudende huisarts te koesteren. Gooi niet het kind met het badwater weg!
Concreet willen wij in gesprek met:
Wie zijn wij?
Taskforce Oost “Zorg over het Dorp” is een initiatief van vijf apotheekhoudende huisartsen uit Gelderland en Overijssel die zich inzetten voor het behoud en het toekomst bestendigen van goede eerstelijnszorg door apotheekhoudende huisartsen in dunbevolkte gebieden.
ActiZ is de branchevereniging van zorgorganisaties. De ruim 400 leden van ActiZ bieden met bijna 500.000
medewerkers verpleging, verzorging en thuiszorg aan ruim 115.000 mensen in verpleeghuizen en bijna 2
miljoen kwetsbare mensen thuis.
De Apotheekhoudende Afdeling van de Landelijke Huisartsen Vereniging zet zich in voor de belangen van de apotheekhoudende huisarts.
De Landelijke Vereniging voor Kleine Kernen (LVKK) is een samenwerkingsverband van alle provinciale verenigingen voor kleine kernen en dorpshuizen. Zij ondersteunt via haar leden, met expertise op maat, ruim 4.000 dorps- en dorpshuisorganisaties in Nederland en vele lokale burgerinitiatieven.
Nederland Zorgt Voor Elkaar (NLZVE) is het landelijk netwerk van bewonerscollectieven in het domein welzijn, zorg en wonen. De achterban bestaat uit ongeveer 1.500 lokale initiatieven, zoals zorgcoöperaties, stadsdorpen, naoberzorgpunten en zorgzame dorpen.
KBO-PCOB en de ANBO komen op voor de belangen van senioren. Bijvoorbeeld als het gaat om inkomen,
gezondheid en wonen.
V&VN is met 105.000 leden de grootste beroepsvereniging van Nederland. V&VN is er voor verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten.
Ook de Vereniging Praktijkhoudend Huisartsen (VPH) ondersteunt dit manifest.
Contactpersonen
Voor vragen of nadere informatie kunt u terecht bij:
Rutger Frankhuisen, apotheekhoudend huisarts te Weerselo rutgerfrankhuisen@gmail.com
Leon Salimans, apotheekhoudend huisarts n.p te Gorssel l.g.salimans@gmail.com
1 Bron: CIBG/Farmatec maart 2021
Heeft u nog vragen over dit onderwerp? Neem contact op met een van onze contactpersonen, wij helpen u graag verder.
